Terug naar: Het Overzicht van etiketten

Ter ere van de troonsafstand van Koningin Beatrix op 30-04-2013 heeft de Bronckhorster Brouwerij samen met de Mitra het Abdicatiebier gebrouwen. Op het etiket zien we een wapen met oranje contour, een oranje kroon en de datum van troonsafstand van Koningin Beatrix. Verder zien we een wimpel in de Nederlandse driekleur en de vermelding dat het om een verzamelobject gaat. De Nederlandse vlag die bij de Unie van Utrecht in 1579 officieel werd aangenomen was oranje, wit, blauw.

 

De rood, wit, blauwe vlag werd pas in 1937 bij Koninklijk Besluit de officiële vlag van het Koninkrijk der Nederlanden.Een variant van de Nederlandse vlag is het Oranje Blanje Bleu, die voorzien met een VOC-symbool de vlag van deze organisatie was. Zo is de kleur ook in Zuid-Afrika beland. De huidige Zuid-Afrikaanse vlag heeft geen oranje meer.
Detail: Ook het bier is oranjekleurig!  Koningin Beatrix heeft Nederland geregeerd vanaf 30-04-1980 en is dus 33 jaar vorstin van Nederland geweest.

Zie ook: Brouwerij Rodenburg

 

 

De Kroon/Kroning

De kroon als afgebeeld op het etiket is een van de statussymbolen van de regerende vorst. In Nederland wordt de vorst niet gekroond, vandaar dat we spreken van inhuldiging en niet kroning.

Al bij de eerste ceremonie in 1815 van het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden onder Willem I zag men af van een kroning. De kroon was wel aanwezig, maar bleef liggen op een kussentje, als symbool van Willems macht. Het besluit om de koning niet te kronen maar in te huldigen was een vroeg staaltje van polderen.

“Het was de vraag wie de kroning moest uitvoeren”, legt Brus uit. “In de meeste landen was het gebruikelijk dat bijvoorbeeld het hoofd van de kerk de kroning uitvoerde. Maar in Nederland heb je zo veel kerkgenootschappen, wie had dat dan moeten doen? Om de koning zichzelf te laten kronen vond men niet kunnen, want dat had Napoleon gedaan. Dus heeft men heel eenvoudig besloten tot een eedaflegging.”

Wat ook meespeelde was de republikeinse inslag van het nieuwe koninkrijk. Willem was geliefd, maar zo veel machtsvertoon was misschien iets te veel van het goede.

Dat Willem-Alexander is ingehuldigd in plaats van gekroond maakt hem geen uitzondering binnen Europa. Bij de meeste koningshuizen is al lang geen sprake meer van kronen. “Het enige gekroonde hoofd in Europa is Elizabeth”

De Kroon symboliseert de soevereiniteit van het Koninkrijk der Nederlanden. De Kroon, als teken van Koninklijke waardigheid.

De Regalia of Kroonjuwelen der Nederlanden bestaan uit de volgende voorwerpen:

De Kroon, als teken van Koninklijke waardigheid.
de Scepter; het symbool voor het gezag van de Koning,
De Bijbel waarop de eed wordt gezworen.
de Rijksappel; symbool voor het eenheid van het Rijk van de Koning.
het Rijkszwaard; symbool voor de macht van de Koning,
de Rijksstandaard of –banier met het Nederlandse Wapen.

Troonswisseling

Een troonswisseling in Nederland zal plaatsvinden op 30 april 2013. Dan is de abdicatie gepland van koningin Beatrix der Nederlanden en de inhuldiging van haar oudste kind prins Willem-Alexander als nieuwe Koning der Nederlanden.

Achtergrond

Beatrix is sinds 1980 koningin van Nederland. Op 30 april van dat jaar nam zij het koningschap over van haar moeder Juliana. Op 28 januari 2013 kondigde Beatrix met een toespraak op de Nederlandse televisie en radio aan dat ze haar ambt op 30 april van datzelfde jaar zou overdragen aan haar oudste zoon, ‘de prins van Oranje’. Ze zei deze stap al enige jaren te hebben overwogen. Kroonprins Willem-Alexander vertelde op 17 april 2013 dat zijn moeder iets meer dan een jaar voor haar officiële bekendmaking binnenskamers al had aangekondigd te willen aftreden. Daarop werd na overleg met hem en zijn echtgenote Máxima de datum geprikt.

 

 

 

Oranje (land)

De kleur Oranje in relatie tot ons Vorstenhuis en ook het Nederlands elftal heeft zijn oorsprong in de 1530, toen René van Nassau het vorstendom erfde.

Oranje (Frans: Orange) was een graafschap en later vorstendom in het zuiden van Frankrijk dat tot 1711 zelfstandig was. Het grensde in het westen via de Rhône aan Frankrijk en werd aan alle andere zijden omsloten door het Comtat Venaissin.

 

 

 

 

Geschiedenis van Orange

De stad Arausio, het latere Orange, werd rond 35 tot 30 v.Chr. gesticht door de veteranen van het IIe Romeinse Legioen.

De naam Arausio werd afgeleid van de naam van een plaatselijke Keltische watergod. De volledige naam was Colonia Julia Firma Secundanorum Arausio, ofwel de Juliaanse kolonie van Arausio, gesticht door soldaten uit het tweede legioen. In 77 liet keizer Vespasianus het kadaster van Arausio op marmer vastleggen.

Er bestond reeds een eerdere Keltisch nederzetting met de naam Arausio op dezelfde plek. Daar werd in 105 v.Chr. de belangrijke slag bij Arausio uitgevochten tussen twee Romeinse legers en de legers van de Cimbren en de Teutonen.

De daarop volgende eeuwen floreerde de stad, en in 460 was Eutropius er bisschop.

Volgens de overlevering werd in 793 de stad door een hoveling van Karel de Grote, Guillaume au Cornet, op de Saracenen veroverd. Hij werd graaf van Orange (zie Oranje (land)), stichtte er aan het eind van zijn leven een klooster en liet het al zijn bezittingen na.

In 1096 nam de graaf van Orange deel aan de Eerste kruistocht. In 1150 laat de laatste prinses van Orange, Tiburge, het prinsdom aan het huis des Baux na. In 1208 werd onder Guillaume des Baux de kathedraal Notre-Dame-de-Nazareth ingewijd. Nadat het bevolkingsaantal in 1348 door de pest gehalveerd werd, gaf Raymond V des Baux ruim toegang tot de stad aan de joden.

In 1393 ging het prinsdom over in handen van de familie de Chalon. In 1530 stierf Philibert, de laatste van dat huis en erfde René van Nassau (ook genoemd René van Chalon), de zoon van Philiberts zuster Claudia het prinsdom. Zijn devies was: Chalon-Orange Maintiendrai). Hij was Heer van Breda en Prins van Oranje. Deze stierf ook zonder nageslacht en zo komt het prinsdom aan zijn neef Willem de Zwijger. De stad werd hiermee allengs betrokken in de geloofsstrijd die zich overal in Europa openbaarde.

 

 

 

 

In 1562 vond een strafexpeditie plaats tegen de protestanten die zich in de stad verschanst hadden. Het prinsdom bleef echter in handen van de Oranjes en Prins Maurits versterkte de stad tot een moderne burcht. Het rampjaar 1672 had ook voor Orange gevolgen. In 1673 slaagde Lodewijk XIV er in het kasteel volledig te verwoesten.

 

 

 

In 1702, na de dood van Stadhouder Willem III, ging het prinsdom over op de prinsen van Bourbon-Conti en dat betekende in 1703 het einde van het protestantisme. Lodewijk XIV nam de stad in en de protestantse inwoners moesten allemaal vertrekken. Bij de Vrede van Utrecht in 1713 werd de aanhechting bij Frankrijk voorgoed erkend. In 1731 werd het prinsdom opgenomen in de Franse provincie Dauphiné en hield het op als onafhankelijke staat te bestaan.

De appeltjes van Oranje

De appeltjes van oranje en hebben een link met de sinaasappel. De sinaasappel komt oorspronkelijk uit de warmere delen van China. Daar was hij al 2000 vC bekend. Het 17e eeuwse woord voor China is Sina: de sina-appel.
De Arabieren brachten de sinaasappel in de 14e eeuw naar Europa. Zij haalden hem uit India. De Arabieren namen de Indiase naam over: naranga (zie Spaans: naranja). In Noord-Europa verbasterde dat woord: eerst viel de ‘n’ eraf: aranga. De appelen van aranga werden in de loop der tijd: appelen van oranje.
Sinterklaas gaat in zijn versjes samen met de appeltjes van oranje. Hij was in de 17e eeuw naast kindervriend ook huwelijksmakelaar, beschermheer van het huwelijk en het gezin. Om meisjes te laten trouwen gaat hij in zijn beste tabberd (beste pak) naar het huwelijk en heeft hij als huwelijkscadeau de appeltjes van oranje bij zich. Maar dan zijn de oranje appels eigenlijk beursjes met goudstukken voor de bruidsschat.
Zo ook in het lied van Piet Hein: daar had Piet Hein appeltjes van Oranje aan boord. Dat staat voor de goudstukken die hij de Spanjaarden afhandig maakte met het overvallen van de Zilvervloot.

Er ontstond een hele handel in sinaasappels en ze waren erg duur. Dus werd het appeltje van oranje op een gegeven moment de beeldspraak voor betaalmiddel. De stad Orange in Frankrijk (waar onze prins van Oranje vandaan komt) was het centrum van de sinaasappelhandel en dankt hier zijn naam aan. Ons koningshuis dankt zijn naam dus eigenlijk aan de sinaasappel.

Terug naar: Het Overzicht van etiketten