Door de poort…

Vandaag nam ik de bus vanaf de halte Koningsbos vlakbij mijn hotel naar Herenthals en daar de bus naar Zoerle-Parwijs,

waar ik weer overstapte op de bus naar Westerlo Dorp, waarna ik nog een kort wandelingetje naar de Abdij van Tongerlo maakte.

Westerlo is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente telt ruim 24.000 inwoners en is de hoofdplaats van het kieskanton en het gerechtelijk kanton Westerlo.

Geografie

Kernen

De fusiegemeente telt naast Westerlo zelf nog drie deelgemeenten: Tongerlo en Zoerle-Parwijs, die in 1971 bij Westerlo gevoegd werden, en Oevel, dat in 1977 bij Westerlo gevoegd werd. In het westen van de deelgemeente Westerlo liggen nog de dorpen Heultje en Voortkapel en in het noordwesten van de deelgemeente Tongerlo ligt het dorp Oosterwijk. Deze dorpen vormen ook eigen parochies. De wijk Trienenkant die hoofdzakelijk op het grondgebied van Tongerlo ligt, sluit aan op de bebouwde kern van Oevel.

Ik passeerde tijdens die korte wandeling o.a. het prachtige gemeentehuis van Westerlo. De Abdij bereikte ik via een lange bomenlaan die naar de poort leidt.

Abdij van Tongerlo

De Abdij van Tongerlo is een norbertijnenabdij bij het dorp Tongerlo in de Belgische gemeente Westerlo.

De abdij werd gesticht rond 1130, toen een aantal norbertijnen van de Sint-Michielsabdij te Antwerpen zich vestigden op het landgoed van heer Giselbert van Castelré. De abdij is tot in de 13e eeuw enige tijd een dubbelklooster geweest waarin ook norbertinessen woonden.

Tot ver in de 16e eeuw had de abdij van Tongerlo uitgebreide bezittingen in het hertogdom Brabant. Van 1559 tot 1590 viel de abdij onder het bisdom ‘s-Hertogenbosch. In 1590 wist de abdij dit bestuur af te kopen door de meeste bezittingen in het huidige Noord-Brabant af te staan. Na de val van ‘s-Hertogenbosch in 1629 vluchtten de norbertijnen tijdelijk naar hun refugehuis in Mechelen.

De abdij speelde in 1789-1790 een rol in de Brabantse Omwenteling tegen het Oostenrijkse bewind door het ronselen en bewapenen van troepen. Na het neerslaan van de opstand werden de bezittingen van de abdij in beslag genomen. In diezelfde periode bood de abdij tijdelijk onderdak aan het bronnenmateriaal van de Bollandisten. In 1796 kwam aan de abdij een voorlopig einde, wanneer Fransen tijdens de revolutie de Norbertijnen uit het complex verdreven. Hierna werd de abdij verkocht en werd een deel van de gebouwen gesloopt, waaronder de kerk. Bij deze revolutie ging ook de beiaard in de abdijtoren van Pierre Hemony, gegoten in Gent in 1657/58 ten onder. Pas in 1838 werd de orde heropgericht om twee jaar later terug te keren naar Tongerlo.

De abdij trekt het hele jaar door veel gelovigen en toeristen. Inkomsten worden gehaald uit onder andere een boekhandel, een bakkerij en het Tongerlo abdijbier dat voor de abdij gebrouwen wordt door brouwerij Haacht, en door de entree op de bezichtiging van een getrouwe kopie van Het Laatste Avondmaal van Da Vinci die onder toezicht van Da Vinci door zijn leerlingen zou zijn gemaakt. Het hoofd van Jezus en van Johannes zou door Da Vinci zelf geschilderd zijn.

Op 23 december 2009 raakte bekend dat de Vlaamse minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois N-VA een premie van 723.042 euro toekent voor de restauratie van de Norbertijnenabdij in Tongerlo. Deze premie zal aangewend worden voor de restauratie van de omwalling, die kampt met funderings- en stabiliteitsproblemen.

Bezienswaardigheden

• Poortgebouw, bestaande uit een 14e-eeuwse onderbouw in romaanse stijl en een 16e-eeuwse bovenbouw in gotische stijl.
• Kerk in neogotische stijl uit 1852, ontworpen door architect Paul Stoop.
• Bisschopshuis: in gemengd gotische- en renaissancestijl, ontworpen door Rombout II Keldermans.
• Abtshuis:, een paleis uit 1728, ontworpen in classicistische stijl door de Antwerpse architect Kerrickx (1682 – 1745).
• Da Vinci-museum: museum rond een getrouwe replica uit 1506-07 van Het Laatste Avondmaal van Leonardo da Vinci.

Kopie van Het Laatste Avondmaal (Leonardo da Vinci), waarschijnlijk door Andrea di Bartoli Solario

Het museum is absoluut een bezoek waard. Aan de hand van een geluidsopname wordt het verhaal verteld achter het schilderij.

Na het bezoek aan deze prachtige abdij liep ik naar het Torenhof, een restaurant en brasserie tegenover de abdij. Hier bestelde ik een lekkere Tongerlo Prior om het bezoek af te sluiten.

De Tongerlo Prior…

Tongerlo is een Belgisch abdijbier.

Het bier wordt gebrouwen in Brouwerij Haacht, te Boortmeerbeek in overeenkomst met de Abdij van Tongerlo in Tongerlo. Dit bier draagt het label Erkend Belgisch Abdijbier sinds 1999.

Historiek

In de abdij van Tongerlo werd tot de Franse revolutie bier gebrouwen. Na de heroprichting van de abdij in 1840 werd er ook een kleine brouwerij ingericht. Het brouwen in de abdij kwam definitief tot een einde toen tijdens de Eerste Wereldoorlog de bezetter de koperen brouwketels in beslag nam.

In 1954 sloot Jean Van Milders van de gelijknamige brouwerij uit Geel een overeenkomst met de abdij, waardoor de brouwerij een bier onder de naam van de abdij ging produceren en commercialiseren.

De familie Van Milders stopte begin jaren zeventig met brouwen. De productie verhuisde naar de brouwerij La Marine in Neder-Over-Heembeek, op dat ogenblik een onderdeel van Wielemans-Ceuppens, en na de overname van die brouwerij door Brouwerij Artois, naar Brouwerij Grade in Mont-Saint-Guibert. Na het ontstaan van Interbrew en de definitieve overname van Brouwerij Lootvoet had de nieuwe brouwcombinatie eind jaren tachtig met Tongerlo en Leffe twee merken van abdijbier in zijn portefeuille. Er werd besloten om in te zetten op Leffe, omdat deze merknaam internationaal beter klinkt; het merk Tongerlo werd in 1990 verkocht aan Brouwerij Haacht. Aanvankelijk liet Haacht het bier, waarvan er toen nog slechts twee varianten waren, in opdracht brouwen bij Brouwerij Van Steenberge, nadien begon ze het zelf te brouwen. Vanaf 1995 werd de de blonde variant geïntroduceerd; sindsdien is de productie van de andere varianten ook naar Boortmeerbeek verhuisd.

Varianten

• Bruin, roodbruin bier met een alcoholpercentage van 6,5% en een densiteit van 16,4° Plato. Dit bier was voor de restyling in 2009 bekend als Dubbel Bruin, en voor de introductie van de blonde variant als Dubbel.
• Blond, koperkleurig bier met een alcoholpercentage van 6% en een densiteit van 15° Plato. Deze variant was voorheen bekend als Dubbel Blond.
• Prior, blond bier met een alcoholpercentage van 9% en een densiteit van 20° Plato. Dit bier werd in 2009 geïntroduceerd ter vervanging van de vroegere Tongerlo Tripel, dat zoeter en met 8% alcohol iets minder sterk was.
• Winterbier, tot 2011 Christmas genoemd, een amberkleurig bier met een alcoholpercentage van 7% en een densiteit van 17° Plato, enkel verkrijgbaar tijdens de wintermaanden.

Prijzen

• Prior Tongerlo, beste blonde abdij- en trappistenbier van Europa, World Beer Awards 2011 ^[2]
• Prior Tongerlo, drie sterren op de Superior Taste Award 2010 & 2011.^[3][4]
• Australian International Beer Awards 2012 – Bronzen medaille voor Tongerlo Blond in de categorie Belgian & French Style Ale – Abbey Blonde

Terugereisd ben ik met een directe bus vanuit Westerlo naar Herenthals en daarna een bus naar Kasterlee waar ik op de Markt ben uitgestapt. In een kroegje heb ik nog wat Kempense streekbiertjes geprobeerd waaronder de Witte Madam.

De Witte Madam is een goudblond bewaarbier van hoge gisting. Nagisting op de fles. Zeer lang houdbaar op een donkere plaats met een gelijkmatige temperatuur. Hierbij verandert de smaak.

• Gebrouwen uit water, gerstemout, hop en gist.
• Alc. 8,5% vol. Inhoud 33 cl.
• www.wittemadam.be Den Dobbele Arend vzw
• Verkrijgbaar: horecazaken en drankenhandels in Kasterlee en omgeving.
• Molse tripel (Mol)
• Complex en vol aroma van vanille en honing. Degustatiebier met een zeer lange, lichte en bittere nasmaak.
• Gebrouwen naar een concept van Bruno Vangeel (café De Primeur in Mol-Sluis).
• Cat.S Alc.8.3% vol. Inhoud 33 cl.
• Ingrediënten: water, pilsmout, cara 20, hop, gist.
• Schenken op 8 à 10 graden
• Brouwerij: de Scheldebrouwerij  –  Verkrijgbaar: horeca regio Mol.
• www.molsetripel.be

Daarna ben ik naar het hotel gewandeld. Morgen weer een fikse wandeling voor de boeg met als doel de Trappisten abdij van Westmalle.