De Finse Archipel…

Per grote veerboot voer De Wandelgek op een zeer zonnige, zomerse dag door de Finse Archipel naar het eiland Åland in de aangrenzende Åland eilandengroep. De tocht duurde vele uren en dat maakte de impressies van blauwe lucht en zee met daartussenin duizenden kleine rotseilandjes (scheren) onvergetelijk.

Kaart van de Finse Archipel (exclusief de Aland eilanden)

De Finse Archipel (Fins: Saaristomeri, Zweeds: Skärgårdshavet) is een deel van de Oostzee tussen de Botnische Golf, de Finse Golf en de Zee van Åland, binnen de Finse territoriale wateren. Volgens sommige definities is het de grootste archipel in de wereld qua aantal eilanden, hoewel het moeilijk is in te schatten hoeveel het er zijn, omdat de meerderheid slechts uit kleine rotsen bestaat. Schattingen lopen uiteen van 20 tot 50 duizend eilanden. Er leven zo’n 33.000 mensen op de eilanden.

De grotere eilanden zijn bewoond en worden verbonden door veerboten en bruggen. De Ålandseilanden vormen een autonome regio binnen Finland. De rest van de eilanden maakt deel uit van de Finse regio Varsinais-Suomi. Een groot deel van het gebied wordt beschermd in het Nationaal park Archipel.

Nationaal park Archipel

Het nationaal park Archipel is een Fins nationaal park dat gelegen is in de Archipel Zee, op het grondgebied van de gemeenten Dragsfjärd, Nagu, Korpo en Houtskär in de provincie West-Finland. Het ontstond in 1983 en heeft een oppervlakte van 500 km². Sind 1994 vormt het de kern van het door de Unesco gepatroneerde Archipelago Sea Biosphere Reserve.

Ontstaan

Kråkskär berg…

De archipel ontstond tijdens de laatste ijstijd. Jaarlijks stijgt het land met 4 mm. Tijdens de prehistorie was het gebied de jacht- en visgrond van jagers en vissers op het vasteland. De eerste vaste nederzettingen op de eilanden dateren van 1000 jaar geleden wanneer Fins sprekende landbouwers van het vasteland er zich vestigden. In de daaropvolgende eeuwen werden ze door Zweeds sprekenden die uit het westen kwamen, verdreven. Ook vandaag nog is Zweeds de overheersende taal in het gebied van de Archipel Zee.

Kenmerken

Duizend jaar menselijke aanwezigheid heeft zijn sporen achtergelaten: een landbouw die in zijn eigen

behoeften voorzag en een mild klimaat verleenden de eilanden een specifieke levensstijl. Vandaag vindt men er natte en droge weiden, en hooilanden die dreigen overgroeid te worden. Ze vormen de natuurlijke omgeving voor vele dieren en planten. Een paar honderd schapen en wat vee helpen het landschap te bewaren zoals het er uit zag toen men jacht en landbouw uitsluitend bedreef om te overleven.

De traditie wil dat de bewoners van deze archipel bedreven plunderaars van wrakken waren. Schepen werden op de klippen gelokt met misleidende vuursignalen waarna de bemanning werd gedood of als slaaf gebruikt. Gustaaf I van Zweden stuurde een leger naar de archipel. Op het eiland Jurmo werd iedereen vermoord en alles platgebrand, ook het prachtige naaldbos. Een boom overleefde de ramp en zijn grillige vormen kunnen vandaag nog bewonderd worden op de zuidspits van het eiland.

Het vast gesteente is twee miljoen jaar oud en culmineert in de 41 meter hoge Högland klip in Dragsfjärd. Tienduizend jaar geleden drukte de ijstijd zijn stempel op het landschap door afzetting van de derde zijwaartse Salpausselkämorene die het gebied doorkruist.

Zandduinen en kiezelstranden, bossen van hardhout en Schotse pijnbomen, kalkhoudende gronden met de resten van gemalen schelpen, zachte door het ijs afgeslepen riffen vormen naast de graslanden het landschap. Het waren vroeger ideale broedplaatsen voor zeevogels. Het aantal op de grond broedende vogels is echter drastisch verminderd sinds nertsen, die uit pelskwekerijen wisten te ontsnappen, op de eilanden in het wild leven.

Panorama op Gullkrona…

Fauna en Flora

Volgende soorten komen er veelvuldig voor:

• Bloedooievaarsbek Geranium sanguineum
• Zwarte apollovlinder Parnassius mnemosyne
• Grote zee-eend Melanitta fusca
• Middelste zaagbek Mergus serrator
• Zeearend Haliaeetus albicilla
• Baltische mantelmeeuw Larus fuscus fuscus
• Reuzenstern Sterna caspia
• Gewone alk Alca torda
• Sperwergrasmus Sylvia nisoria
• Amerikaanse nerts Mustela vison

Bereikbaarheid

De archipel is alleen per boot bereikbaar. Het Blåmusslan-bezoekerscentrum te Kasnäs in het zuiden van Dragsfjärd kan men bereiken via rijksweg 52 die Tammissaari met Salo verbindt. Hierop takt weg 1830 af die men in de richting van Kemiö volgt.

Busverbindingen met Turku, Salo en Helsinki.