Kaart van Tallinn en omgeving…

Na het bezoek aan Sint Petersburg reisde De Wandelgek per trein terug naar Helsinki en van daaruit per snelle boot naar Tallinn aan de andere kant van de Finse Golf. Tallinn is een veel oudere stad dan Helsinki en is nog volledig ommuurd. Vanaf die muren heb je een prachtig uitzicht op Vanalinn, de oude binnenstad met z’n vele torentjes en ook op de oude haven van Tallinn die net buiten de binnenstad ligt aan de Finse Golf.Tallinn ziet er sprookjesachtig mooi uit zeker als het zonnetje schijnt. Verder zijn er leuke café’s en ook hier zijn net als in heel Scandinavië Ierse pubs te vinden. Net als Deventer is Tallinn een oude hanzestad. De Wandelgek overnachtte in een jeugdherberg en de dag er na vertrok hij weer naar Helsinki. Even pendelen vanuit Helsinki is prima te doen!

Uitzicht op Reval (1884)…

Tallinn is de hoofdstad van Estland. De stad ligt aan de Finse Golf, tegenover het veel jongere Helsinki. Tallinn telt ruim 400.000 inwoners, een derde van alle inwoners van Estland. Tot 1918 heette deze stad Reval.

Geschiedenis

Tallinn werd voor het eerst in een Arabische bron genoemd, in 1154. De nederzetting heette toen Rävala, later Reval, een naam die de stad bij de Duitsers en de Russen, maar ook bij de Nederlanders, tot in de twintigste eeuw zou houden. In 1219 raakte de stad in het bezit van de Deense koning Waldemar II, die een burcht liet bouwen op de Domberg (Estisch: Toompea). Op die berg vestigde zich ook de bisschop, terwijl kooplieden en handwerkslieden aan de voet van de Domberg gingen wonen. Tallinn kreeg in 1248 stadsrechten en werd in 1285 een Hanzestad.

Aan de Deense periode heeft de stad ook haar naam te danken: Tallinn is een samentrekking van Taani linn, wat “Denenburg” betekent. In 1346 verkocht de Deense koning Waldemar IV de stad aan de Duitse Orde. De reformatie (1524) maakte een einde aan de bloei van deze orde en de stad zocht, na belegeringen door Ivan de Verschrikkelijke, steun bij Zweden. Tussen 1561 en 1710 behoorde Tallinn tot Zweden, dat aan het einde van de Grote Noordse Oorlog (1700-1721) echter zijn Baltische bezittingen kwijtraakte aan het tsaristische Rusland. Onder Peter de Grote werd Tallinn verrijkt met het Kadriorgpaleis (Catharinadal, tegenwoordig een museum), een nieuw slot op de Domberg als zetel van de gouverneur-generaal (het huidige suikergoedroze parlementsgebouw) en belangrijke militaire havenuitbreidingen. In 1870 kwam een treinverbinding met Sint-Petersburg tot stand.

Op 24 februari 1918 werd de republiek Estland uitgeroepen met Tallinn als hoofdstad. Vooralsnog was dit slechts een papieren besluit. De daadwerkelijke onafhankelijkheid werd tussen 1918 en 1920 bevochten. Met de Vrede van Tartu in 1920 erkende de Sovjet-Unie de onafhankelijkheid van Estland.

Aansluiting Sovjet-Unie

Door het tussen nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie getekende Molotov-Ribbentroppact was het in 1940 afgelopen met de jonge republiek: Estland werd door de Sovjet-Unie bezet, er werd een marionettenregering opgezet, regeringsleden van de republiek (plus een groot aantal van de gewone inwoners) werden vermoord of gedeporteerd, en Tallinn werd hoofdstad van de Estische SSR. Wederom onderging de stad uitbreidingen; uitgestrekte satellietsteden, die voor een groot deel werden bevolkt door immigranten uit alle delen van het sovjetimperium. Die wonen er voor het grootste deel nog steeds, al dan niet als staatsburger van de republiek Estland, die in 1991 als slotakkoord van de Zingende Revolutie weer tot leven kwam. Ook daarvan werd de hoofdstad Tallinn, hoewel sommigen het zuidelijke, vier keer zo kleine Tartu naar voren schoven.

In 1980 werden de Olympische Spelen van Moskou deels gehouden in Tallinn, toen het onderdeel zeilen hier werd afgewerkt.

Stadsdistricten

Kaart van de oude ommuurde binnenstad (Vanalinn)

Tallinn is onderverdeeld in acht stadsdistricten (linnaosad, enkelvoud linnaosa). Elk district is op zijn beurt weer onderverdeeld in subdistricten of wijken (asumid, enkelvoud asum). In totaal zijn dat er 84. Zo ligt de oude binnenstad in het subdistrict Vanalinn van het stadsdistrict Kesklinn. De acht stadsdistricten zijn:

 

 

Districten van Tallinn

De districten van Tallinn…

Elk stadsdistrict heeft een eigen bestuur; de voorzitter heeft de titel linnaosavanem.

Toerisme

De meeste bezoekers aan Tallinn komen voor de oude binnenstad Vanalinn, die deel uitmaakt van het stadsdistrict Kesklinn. De hele wijk is UNESCO-werelderfgoed.

De Hanze heeft de geschiedenis en het uiterlijk van Tallinn zeer bepaald: Vanalinn telt vele koopmanshuizen en pakhuizen uit deze tijd. De binnenstad is geheel ommuurd, en deze stadsmuur is voorzien van een groot aantal pittoreske torens. Net als in sommige Nederlandse steden hebben torens en poorten er bijnamen: een van de verdedigingstorens heet Kiek in de Kök (‘Kijk in de Keuken’ in het Laagduits, de taal van de Hanze). Verder zijn er de toren Lange Herman (Pikk Hermann) en de kanontoren Dikke Margareta (Paks Margareeta).

De oude stad bestaat uit twee gedeelten: de Domberg (Toompea), waar de adel en de geestelijkheid woonde, en de benedenstad. Deze delen worden gescheiden door een muur en verbonden door twee straatjes: Lühike jalg (het ‘Korte Been’) en Pikk jalg (het ‘Lange Been’).

Bezienswaardigheden

Op de Domberg:

• De Russisch-orthodoxe Alexander Nevski-kathedraal
• De Domkerk
• Het Huis van de Estlandse Ridderschap (Eestimaa rüütelkonna hoone)
• Het Toompeakasteel (Toompea loss) met de Riigikogu (parlement) en de hoektoren Lange Herman
• Vanop de Domberg heeft men een fraai uitzicht over de stad en over zee. Het bekendste uitzichtspunt is het drukke Toompea vaateplatvormid in het noorden.

In de benedenstad:

• Gebouwen van diverse gilden
• De Heiligegeestkerk (Püha Vaimu kirik)
• Diverse poorten en torens van de stadsmuur, waaronder de Dikke Margareta en Kiek in de Kök
• De lutherse Sint-Nicolaaskerk (Niguliste kirik)
• De Russisch-orthodoxe Sint-Nicolaaskerk (Nikolai kirik)
• De Sint-Olafkerk (Oleviste kirik)
• Het oude raadhuis aan het Raadhuisplein (Raekoja plats)
• Straten als Lai tänav (‘Breestraat’) en Pikk tänav (‘Langestraat’) huisvesten veel oude koopmanshuizen.

Zakencentrum

Het zich snel moderniserende zakencentrum ligt ten zuiden en oosten van de oude stad, rond het door de Finnen in de sovjettijd gebouwde Sokos Hotel Viru. In wijken als Tõnismäe (waar de Nationale Bibliotheek van Estland (Eesti Rahvusraamatukogu) en het nieuwe stadhuis zijn gesitueerd), Maakri en Kompassi vindt men veel kantoorgebouwen, hotels en bankkantoren, vaak van heel recente datum. Nog oostelijker volgen het Kadriorgpark met het Kadriorgpaleis en het presidentiële paleis, het zangpodium, de kloosterruïne van Pirita, het olympische zeilsportcentrum en ten slotte Lasnamäe, de grote flatwijk in Sovjetstijl, waar veel van de Russischtalige inwoners van Tallinn wonen. In het westelijke stadsdistrict Haabersti liggen de dierentuin van Tallinn en het openluchtmuseum Rocca al Mare.

Verkeer en vervoer

Tallinn heeft frequente en snelle veerverbindingen met Helsinki (en wordt dan ook door vele Finnen bezocht, die behalve op de sfeervolle binnenstad op de (alcoholische) koopjes afkomen). De luchthaven Lennart Meri Tallinn Airport ligt bij het Ülemistemeer, zo dicht bij de stad dat een reiziger met weinig bagage gemakkelijk lopend de binnenstad kan bereiken.

Haven van Tallinn

De haven van Tallinn is de grootste van Estland. In de jaren 1999 tot en met 2012 werd er gemiddeld 34 miljoen ton lading verwerkt waarvan 65% aardolie en olieproducten. De haven bestaat uit vijf onderdelen, waarvan de haven van Muuga veruit de meeste lading verwerkt. De oude haven, die dicht bij het centrum van Tallinn ligt, is belangrijk voor passagiersschepen en veerdiensten naar andere landen in de Oostzee.

In de haven heeft Vopak een grote olieterminal. Op het terrein staan 78 olietanks met een totale capaciteit van ruim 1 miljoen m³. In de tanks worden ruwe aardolie en olieproducten opgeslagen. Er zijn zeven ligplaatsen voor schepen met een maximale diepgang van 18 meter. In 2008 verwerkte de terminal bijna 16 miljoen ton aan producten. In 1993 werd de terminal geopend, toen had een capaciteit van 57.000 m³ en is sindsdien stapsgewijs uitgebreid. De helft van de aandelen van de terminal zijn in handen van een lokale partner, Estonian Oil Service (EOS). Ongeveer de helft van de totale overslag in de haven van Tallinn wordt verwerkt door de Vopak EOS joint venture.